Darwin-ecosysteem, Bordeaux, Frankrijk
Darwin kan worden beschouwd als een levensgroot speelplein voor innovatie, gelegen in het hart van de toekomstige ecowijk Bastide-Niel op de rechteroever van de Garonne. De gebouwen uit 1850 van deze voormalige legerkazerne van bijna 20.000 m2 worden ecologisch gerenoveerd om er bedrijven en verenigingen in onder te brengen die hun milieu-impact willen beperken en hun werkomstandigheden willen verbeteren.
Het project ‘Eco-système Darwin’ is uniek in zijn soort, zowel door zijn utopische vertrekpunt als door zijn initiatiefnemers voor ecoverantwoordelijke projecten uit de privésector en de diversiteit van de ontwikkelde activiteiten.
Volgens de twee medeoprichters, Jean-Marc Gancille en Philippe Barre, “is het stedelijke ecosysteem Darwin een project op lange termijn dat lokale winkels, co-working, cultuur, vrije tijd, stadsboerderijen en andere ecologische experimenten combineert, op een achtergrond van een alternatieve burgercultuur. Een andere manier om de stedelijke en vooral ook de ecologische transitie in de praktijk te brengen”.
Download de volledige projectfiche.
Projectambities
- Het gevoel van een alternatieve en creatieve plek, die een meer verantwoorde economie en stad kan belichamen, in lijn met de uitdagingen van deze tijd;
- Groene en creatieve economische structuren in korte circuits samenbrengen, verenigd door gemeenschappelijke waarden voor de energietransitie en de vernieuwing van de burgerwerking;
- Het gebied met alternatieve visies en projecten vruchtbaar maken;
- Een verantwoordelijke en kwaliteitsvolle werkwijze hanteren;
- De ontwikkeling van de biotoop en rationeel watergebruik bevorderen en de natuur in de stad integreren.
Programma
Het project betreft de reconversie van de voormalige Magasins Généraux, ten noorden van de Caserne Niel, tot een alternatieve site met kantoren, een restaurant, een kruidenierszaak, culturele en recreatieruimten op in totaal 22.000 m². Het programma is als volgt uitgewerkt:
- 8.000 m2 economische activiteiten (incubator voor bedrijven, een co-workingfaciliteit, een ecocreatieve cluster),
- 1.700 m2 ecoverantwoordelijke handelszaken (kruidenierswinkel, restaurant),
- Diensten, waaronder een crèche en een conciërgedienst,
- Culturele voorzieningen: een overdekt skatepark “Le Hangar”, gewijd aan de stadsculturen,
- Sportuitrusting: een zeilclub rond een boothuis,
- Een verenigingscentrum,
- Een stadsboerderij,
- Een experimenteel lyceum Edgar Morin,
Identiteitskaart
Een stedelijk braakliggend terrein dat gerenoveerd is tot een stadswijk gericht op een groene, idealistische, utopische en veerkrachtige economie.
Contexte :
Na het vertrek van de legerkazerne Niel bleef de site verlaten achter. De site werd gerenoveerd door een deel van de gebouwen te behouden en ecologisch te vernieuwen, andere delen van de site tijdelijk te gebruiken en evolutieve aanlegwerken uit te voeren naarmate het project werd ontwikkeld en middelen werden verkregen.
Geschatte oppervlaktes :
Het project wordt ontwikkeld op een terrein van 1 ha (perceel van 9.714 m2) in een ZAC-project van 35 ha.
Fasering van de werken :
- 2007: prefiguratie van het project Darwin-project in de Caserne Niel
- 2010: geboorte van het skatepark 2012: installatie van de co-workingruimte
- 2014: opening van Magasin Général (bio-restaurant)
- 2015: lancering van het Climax-festival
- 2016: opening van het Lycée expérimental Edgar Morin
- 2018: in oktober 2018 werd Darwin door de Société d’Economie Mixte Bordeaux Métropole Aménagement (BMA) voor het Tribunal de Grande Instance gedaagd om zijn uitzetting te verkrijgen uit een deel van de site dat tijdelijk werd gebruikt door met name de zone voor experimentele landbouw, het skatepark, ...
Instrumenten :
- EFRO: een Europese subsidie van € 160.000 uit het EFRO-fonds heeft het mogelijk gemaakt om de haalbaarheidsstudies voor het project te starten.
- Dotatiefonds Darwin: een particuliere rechtspersoon zonder winstoogmerk die het mecenaat op de site beheert.
Budget & subsidies :
Totale investering: ~ € 14 miljoen.
Het totale investeringsbudget is als volgt verdeeld:
- 90% - SAS Darwin en aandeelhouders
- 6% - subsidies
- Restant - beheerd via een participatief financieringsmechanisme, zodat kleine initiatiefnemers bij het project betrokken kunnen worden.
Actoren
Private oprichters: P. Barre, J-M. Gancille;
Opdrachtgever: SAS Darwin-Bastide (eigenaar en exploitant van de site);
Uitvoerder: SARL Evolution (projectincubator en financiering);
Darwiniens: ondernemingen en organisaties binnen het kader van Darwin-ecosysteem;
Gebruikers van de site.