P1080033

2 okt. 2019

Brussel @ Rijsel

Op 21 juni bracht een delegatie van de Brusselse administraties een bezoek aan Rijsel in het kader van de herlancering van het samenwerkingsakkoord tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de 'Métropole Européenne de Lille' (MEL).

De eerste themabijeenkomst tussen de twee regio's in het kader van de spil Duurzame Ruimtelijke Ordening was gericht op "duurzame ontwikkeling op buurtniveau".

Het is niet meer dan logisch dat het team van de Facilitator Duurzame Wijken betrokken was bij de organisatie van deze bijeenkomst. Dit bezoek betrof zowel een bezoek aan de eco-wijk Rives de la Haute Deûle - Euratechnologies, als een workshop om ervaringen uit te wisselen; over het Referentiesysteem voor Duurzame Wijken langs Brusselse zijde, en anderzijds vanuit Rijsel over de eco-wijken en het kwaliteitsproceslabel van de stedelijke activiteiten. Dit gebeurde aan de hand van casestudies.

De Brusselse delegatie -bestaande uit vertegenwoordigers van Perspective, Urban, Brussels Leefmilieu, BMA, MSI, Citydev en BGHM- waardeerde deze inspirerende uitwisselingen, met name rond aspecten van projectbeheer, het beheer van een diversiteitsevenwicht, de integratie van water en natuur in de wijken, het rekening houden met de gezondheid als duurzaamheidsfactor...

Duurzame wijken

Meedoen met de Be Sustainable-aanpak betekent deel uitmaken van het netwerk van Brusselse transitieactoren die bijdragen tot de ontwikkeling van een veerkrachtige stad en een kwaliteitsvolle leefomgeving met een positieve milieu-impact voor de inwoners en gebruikers van onze hoofdstad. Dat netwerk bestaat uit gewestelijke en gemeentelijke overheden, ontwikkelaars, projectontwikkelaars, ontwerpers, onderzoekers en leden van het verenigingsleven die de stedelijke en gewestelijke planningspraktijken willen veranderen.

Als lid van het netwerk Be Sustainable wordt u uitgenodigd voor algemene of thematische conferenties, workshops en seminars die door de Facilitator Duurzame Wijken worden georganiseerd en kunt u ervaringen wisselen met andere leden. U zult ook inspiratie kunnen putten uit projecten die gebaseerd zijn op lokale en internationale best practices.

Professionals op het gebied van ruimtelijke ordening en stadsvernieuwing worden zo met elkaar verbonden, werken samen en delen innovatieve en voorbeeldige praktijken die concrete oplossingen bieden voor duurzamere wijken.

Projecten begeleiden

Als u ervoor kiest uw project in te schrijven in de Be Sustainable-aanpak, profiteert u van de steun van het team van de Facilitator Duurzame Wijken dat in elk stadium van de ontwikkeling technisch en operationeel advies en begeleiding biedt.

De transitie versnellen

De opdrachten van de dienst Facilitator Duurzame Wijken hebben tot doel de transitie en de verandering van cultuur in de ruimtelijke ontwikkeling in Brussel te ondersteunen en te versnellen, te reageren op de klimaatcrisis en de veerkracht van projecten op wijk- en stadsniveau te versterken.

Verspreiden en inspireren

Met het oog op die ambitie bestaat het werk van de Facilitator Duurzame Wijken erin professionals bewust te maken van de Be Sustainable-aanpak, de inhoud en het instrument te verspreiden en de gebruikers ervan op te leiden zodat zij duurzame en veerkrachtige projecten kunnen uitvoeren. Zo wordt het werk van culturele ‘bestuiving’ voortgezet om uiteindelijk de praktijken van de sector van de stedenbouw en van de ruimtelijke ontwikkeling te laten evolueren in de richting van meer duurzaamheid.

Concreet voorziet de Facilitator Duurzame Wijk u van de volgende middelen:

begeleiding van uw wijkproject in elke fase;
terbeschikkingstelling van het specifieke instrument en kennis via het webplatform;
aangepaste en pedagogisch verantwoorde vorming;
bezoeken aan inspirerende en transitiebevorderende projecten voor Brussel en zijn wijken;
conferenties voor professionals, actoren van duurzame stadsontwikkeling;
animatie van het netwerk van actoren via het webplatform en zijn blog, een nieuwsbrief en gerichte acties;

=> Ontdek onze activiteiten via onze blog

Een multidisciplinair team tot uw dienst

De dienst Facilitator Duurzame Wijken bestaat uit een multidisciplinair team van stedenbouwkundigen, architecten, specialisten in ecologisch bouwen, sociologen, juristen, ingenieurs enz. Het team beschikt over uitgebreide terreinervaring, deskundigheid en technische vaardigheden om u bij te staan bij de ontwikkeling van uw project volgens de vastgestelde specifieke behoeften:

strategische en operationele competenties inzake stedenbouw, geografie, stedelijke sociologie, projectleiding, assistentie bij het bouwheerschap, het evalueren en implementeren van programma's;
doorgedreven technische knowhow rond ecologische vraagstukken, inrichting en ontwerp;
technische computerkennis ten dienste van een constante verbetering van de gebruikerservaring, zowel bij de programmering van de analytische tool (Compass) als bij interfaces voor internet en sociale media;
communicatieve en pedagogische vaardigheden die de uitbouw en de aansturing van een netwerk van actoren van de transitie mogelijk maakt, dankzij de aantrekkelijke tool en de nodige overtuigingskracht.

Partners

Be Sustainable is een initiatief van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, onder impuls van de ministers van Ruimtelijke Ordening, Leefmilieu en Stedenbouw. Het geniet de steun van vijf gewestelijke instellingen die actief zijn op het gebied van ruimtelijke ordening en stadsvernieuwing in Brussel: Leefmilieu Brussel, perspective.brussels, de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI), Urban.brussels en de BMA.

Sans Titre 1

Een benadering

De Be Sustainable-aanpak moet op een proactieve en iteratieve manier worden benaderd, d.w.z. in elke fase moet u kunnen nagaan of uw oorspronkelijke doelstellingen en ambities worden bereikt.

Context

Het begint allemaal met een goed begrip van de bestaande situatie, er wordt nooit vanaf nul begonnen. Die eerste fase van diagnose en analyse maakt het mogelijk het stadsproject in zijn context te verankeren, met een transversale lezing van de sterke punten, de kansen en de zwakke punten van de bestaande wijk in termen van duurzaamheid. Voor een snelle eerste benadering kunt u met de Quickscan-tool de 10 doelstellingen van Be Sustainable doorlopen aan de hand van 50 kernvragen en een algemene beoordeling van de context krijgen. Voor een meer gedetailleerde analyse kunt u een beroep doen op de Facilitator Duurzame Wijken en het instrument Compass raadplegen, waarin de 10 duurzaamheidsdoelstellingen gedetailleerd worden beschreven aan de hand van 188 kwalitatieve en kwantitatieve indicatoren.

Ambities

Het opbouwen van een gedeelde visie met alle actoren is een fundamentele en bindende stap in een duurzaam project. Het onderschrijven van het Be Sustainable Charter door deze actoren is een beginpunt dat een gemeenschappelijke basis vormt voor de ontwikkeling van de visie; kennis van de context is het tweede ingrediënt dat moet leiden tot de vaststelling van gedeelde ambities voor uw project. Deze ambities dienen als mijlpaal in elke fase van uw evolutie naar een duurzame wijk en zetten een koers uit voor de gehele duur van de ontwikkeling ervan. Het instrument Compass kunt u, in dialoog met andere belanghebbenden, voor u als leidraad dienen bij de keuze van uw prioriteiten en u helpen afspraken te maken over de minimaal te bereiken duurzaamheidsprestaties per thema. Deze prestaties vormen de belangrijkste ambities van het project, die als leidraad zullen dienen voor de volgende fasen. De Facilitator Duurzame Wijken helpt u deze ambities te vertalen in duurzaamheidscriteria en ze zo goed mogelijk te integreren in de ontwerpfase.

Ontwerp

Naarmate uw project de ontwerpfase ingaat, komen er nieuwe actoren bij, zoals ontwerpbureaus of vergunningverlenende overheden. Uw duurzaamheidsambities worden vertaald in prestatiedoelstellingen. Zij worden getoetst aan de realiteit en de beperkingen die eigen zijn aan het project, of buiten het project zijn gelegen. Afwegingen, aanpassingen en het zoeken naar optimale en innovatieve oplossingen zijn vaak nodig om die beperkingen te verzoenen en de oorspronkelijke ambities te handhaven. Het Memento en de fiches met goede praktijken die op de blog zijn samengesteld brengen u ideeën per thema, geïllustreerd met talrijke inspirerende en realistische referenties en oplossingen. De ontwikkeling van verschillende scenario's en hun vergelijking op het vlak van duurzaamheid kan worden uitgevoerd door de Facilitator Duurzame Wijken met behulp van het instrument Compass, wat u zal helpen om de juiste keuzes te maken. De Facilitator kan u ook bijstaan bij het opstellen van de aanbestedingsdocumenten voor de werken en voor de gunning ervan.

Uitvoering

De uitvoeringsfase is een cruciaal moment voor de duurzaamheid van uw project. Alles wat u heeft voorbereid, wordt werkelijkheid tijdens de uitvoering van het project. Het Memento en het Compass zijn nuttige dashboards voor het bijhouden en controleren van de verwezenlijking van de eerder vastgestelde prestaties gedurende het hele werfproces. Zij maken het mogelijk de concrete vertaling van de beoogde prestaties te evalueren, te begeleiden en zelfs bij te sturen, met de evolutie van de context en het terrein. De transversale aanpak maakt het mogelijk de tijdens het proces gemaakte keuzes in evenwicht te brengen om het algemene ambitieniveau te handhaven.

Beheer

Eindelijk komt het leven in de wijk (opnieuw) tot gang. De nieuwe bewoners komen toe, de beheerders nemen bezit van de panden en de technische installaties, en de natuur herstelt zich. Het komt er nu op aan uw ambities over te brengen aan de gebruikers van de wijk : zo kunnen zij zich deze toe-eigenen en ze in de praktijk brengen of aanpassen aan de realiteit ter plaatse. Door reeds in de diagnosefase te anticiperen op de wijze waarop de nieuwe wijk zal worden gebruikt, door de toekomstige gebruikers en beheerders vroeg te betrekken, kan ervoor worden gezorgd dat het wijkproject beantwoordt aan de behoeften van de uiteindelijke begunstigden. De Quickscan zet de bakens uit voor deze fase van wijkbeheer, zodra die in ‘gebruik’ is genomen. Het Compass en het Memento gaan dieper op deze zaken in. De Facilitator Duurzame Wijken ondersteunt u in de laatste fase om de toe-eigening en de concrete verwezenlijking van uw ambities op het gebied van het wijkleven en -beheer, die u tijdens uw project hebt ontwikkeld, te vergemakkelijken.

Toolbox

Het Compass-instrument verzamelt alle duurzaamheidscriteria van een wijk op basis van kwalitatieve en kwantitatieve indicatoren.

Dit instrument heeft als doel, door middel van de analyse van een huidige situatie en het definiëren van duidelijke ambities, innovatieve oplossingen naar voren te brengen, voorbeeldige projecten te realiseren en inspirerende middelen te delen. Het streeft ernaar om de maatschappelijke, klimaat- en milieuvraagstukken aan te pakken waarmee onze hoofdstad wordt geconfronteerd.

Compass

Compass is het instrument dat de Facilitator Duurzame Wijken gebruikt om u te helpen uw duurzame project te ontwikkelen. Op basis van meer dan 188 kwalitatieve en kwantitatieve criteria worden ijkpunten vastgesteld om de mate van duurzaamheid van de bestaande situatie en het potentieel voor verbetering nauwkeurig in kaart te brengen.

Boite A Outils

Compass wordt gebruikt door de Facilitator Duurzame Wijken om uw projecten te ondersteunen. Meer specifiek maakt het Compass het mogelijk om:

Een diagnose te stellen van de sterke en zwakke punten en van de mogelijkheden van de bestaande wijk.
Duurzaamheidsambities te definiëren per thema om een transversale visie op uw project op te bouwen
Een dashboard op te zetten, direct gekoppeld aan de specifieke kenmerken van de wijk en de ambities, voor de opvolging van het project in de verschillende ontwikkelingsfasen.

Het dient als basis voor discussie tussen de actoren omtrent het ambitieniveau van uw project in overeenstemming met de context van de wijk. Het gaat verder om zeer concrete antwoorden op de vragen die in de Quickscan aan de orde komen.

→ Raadpleeg Compass (Als u problemen ondervindt, kunt u met de rechtermuisknop klikken en de optie "Link opslaan als..." selecteren.)

Opmerking : Dit is een te downloaden ZIP-bestand. Controleer of uw apparaat of software compatibel is met ZIP-bestanden voordat u het bestand downloadt. Zorg er ook voor dat u beschikt over een programma om dit soort bestanden uit te pakken, zoals WinRAR, 7-Zip of een ingebouwd hulpmiddel. Als de problemen aanhouden, aarzel dan niet om de technische ondersteuning te raadplegen of de instructies van uw systeem te volgen.

Wilt u een volledige analyse van uw project met de Compass-tool? Neem contact op met de Facilitator Duurzame Wijken voor ondersteuning!

Als aanvulling kunt u ook de Gids Duurzaam Gebouw raadplegen, ontwikkeld door Leefmilieu Brussel met de hulp van gespecialiseerde studiebureaus. De gids is bedoeld om concrete ondersteuning te bieden aan professionelen die duurzame gebouwen willen ontwerpen of renoveren met hoge milieukwaliteit, terwijl het comfort en de gezondheid van de bewoners, evenals de economische haalbaarheid van het project, worden gewaarborgd.

→ Raadpleeg de Gids Duurzaam Gebouw